Neuralink म्हणजे काय ? Neuralink in marathi

Neuralink mhanje kay? वर्षानुवर्षे मानवी शरीराला मानवी मेंदू कंट्रोल करत होता पण आता जर मानवी मेंदूलाच कोणीतरी कंट्रोल केले तर ?

आहे ना गम्मत ! तर चला, आजच्या या ब्लॉगमध्ये आपण पाहणार आहोत मानवी मेंदू आणि मानवी मेंदूला कम्प्युटरद्वारे केलेले कंट्रोल !

टेबल ऑफ कंटेंट

Neuralink म्हणजे काय ?

neuralink म्हणजे, एखादं यंत्र जे अशासाठी बनवल आहे की त्या यंत्राद्वारे मानवी मेंदूला हवं तसं ताब्यात ठेवता येणार.

एखादी मायक्रोचिप म्हणजे अगदी सिमकार्डपेक्षाही छोटं यंत्र जे मानवी मनाचा ताबा घेईल आणि दिव्यांग व्यक्तींना उपचार करेल; व त्यांना बरं होण्यासाठी मदत करेल.

ज्या लोकांना अर्धांगवायू ,अपंगत्व, अंधत्व, स्मरणशक्ती नसणे किंवा कमी होणे या आणि अशा संदर्भातील न्यूरो संबंधित आजारांसाठी Neuralink Chip / न्यूरालिंक चिप ही अतिशय उपयोगी आहे.

Neuralink चा उद्देश

न्यूरालिंक चीपचा मुख्य उद्देश असा आहे की, मानवी मेंदूचा विकास आणि दिव्यांग व्यक्तींना योग्य उपचार.

तर न्यूरालिंक म्हणजे काय ? न्यूरालिंक आणि चिपचा काय संबंध ? या चीपचा शोध कोणी लावला ? ही चीप नेमकं काय काम करते ? या सर्व प्रश्नांची उत्तरं पुढे सविस्तर पाहूया.

एलोन मास्क कोण आहेत ?

एलॉन रिव्ह मस्क हे एक कॅनडियन – अमेरिकन व्यावसायिक आहेत तसेच Tesla Motors / टेस्ला मोटर्स या अमेरिकन कंपनीचे संस्थापक व मुख्याधिकारी आहेत.

तसेच स्पेस एक्स आणि सोलरसिटी या कंपन्यांचे अधिकारी सुद्धा आहेत.

एक मोठे उद्योजक, गुंतवणूकदार, व्यावसायिक अशी त्यांची ओळख.

Neuralink या ब्रेन चिप कंपनीचे सर्वेसर्वा असणारे एलॉन मस्क हे जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्तींपैकी एक आहेत.

ब्रेन चिप कंपनी न्यूरालिंक काय करते ?

एलॉन मस्क यानी 2016 साली न्यूरालिंक या कंपनीची स्थापना केली

या कंपनी मध्ये मानवी मेंदूमध्ये एक प्रकारची चिप बसवून तो कम्प्युटरशी जोडण्याचा प्रयत्न करण्यात येणार आहे.

हल्लीच अमेरिकेच्या फूड अँड ड्रग्स डिपार्टमेंटकडून (USFDA) यासाठी परवानगी मिळाली आहे.

सुरुवातीला Neuralink कंपनी ने माकड आणि डुक्कर यांच्यावर प्रयोग करून पाहिले तदनंतर मानवी मेंदूवर अनेक प्रकारच्या ट्रायल्स सुरु केल्या.

कंपनीचा असा दावा आहे की, 2023 च्या अखेरीस मानवी चाचण्या पूर्ण होतील.

आणि जर ते या प्रोजेक्टमध्ये यशस्वी झाले तर,अब्जाधीश असलेले एलॉन मस्क यांच्या न्यूरो टेक स्टार्ट अप न्यूरालिंकने ब्रेन कॉम्प्युटर इंटरफेस टेक्नॉलॉजीचे मनुष्यावर ट्रायल करण्यासाठी चें एक महत्त्वाचे पाऊल असेल.

या चाचणीमध्ये पॅरालिसीस असणार्या लोकांचा समावेश केला जाईल.

परिणामी कॉम्प्युटरद्वारे थेट न्युरल कंट्रोल ताब्यात घेण्याचा प्रयत्न केला जाईल, ज्यामुळे चालता येत नसलेल्या लोकान चालता येईल आणि अंधांना पाहता येईल अशी कंपनीला आशा आहे.

Neuralink काय आहे ?

Neuralink ही एक न्यूरोटेक्नॉलॉजी वर काम करणारी अमेरिकन कंपनी आहे.

एलॉन मस्क व काही अभियंत्यांच्या गटाने 2016 मध्ये स्थापन केलेले, न्यूरालिंक एक ब्रेन चिप इंटरफेस तयार करत आहे जे कवटीच्या आत प्रत्यारोपित केले जाऊ शकते.

हे इंटरफेस असे म्हणते की अखेरीस अपंग रूग्णांना हलविण्यास आणि पुन्हा संवाद साधण्यास आणि दृष्टी पुनर्संचयित करण्यात मदत होईल.

तसेच या चिपमुळे मानवी रोग होण्याआधीच तो ओळखला जाईल.

न्यूरालिंकचे मूल्य किती आहे ?

एलॉन रिव्यू मस्क यांच्या Neuralink मूल्य जवळपास पाच बिलियन डॉलर इतके आहे.

दोन वर्षापूर्वी खासगी निधी उभारणी फेरीत दोन अब्ज डॉलर एवढी होती neuralink च्या 25 मे 2023 रोजी यूएस नियामकाने त्याच्या मेंदूच्या चिपवर मानवी चाचणीला मान्यता दिली.

मान्यता दिल्याच्या घोषणेपूर्वी उत्साही गुंतवणूकदारांनी केलेल्या या खरेदीमुळे अलीकडील महिन्यात मूल्यांकन वाढले गेल्याचे सूत्रांकडून सांगितले जाते.

तज्ञांचे असेही म्हणणे आहे की न्यूरालिंकला वापरात आणण्यासाठी अनेक वर्षे लागू शकतात म्हणजे किमान 10 वर्ष लागतील.

तसेच कंपनीला इतर आव्हानांचाही सामना करावा लागतो .

एलॉन मस्क त्यांनी neuralink साठी मोठी महत्त्वाकांक्षा व्यक्त केली आहे.

असे म्हटले जाते की, हि मानवी मेंदूत बसवली जाणारी चीप अपंगत्व असणार्या रोग्यावर उपचार करण्यासाठी व उपकरणांच्या जलद शस्त्रक्रियेमध्ये अतिपरिचित सुविधांमध्ये पॉप करू शकते.

न्यूरालिंकच्या कार्यकारिणीने अलीकडे अल्पकालीन उद्दिष्टे दिली आहेत जसे की Paralysis / अर्धांगवायू झालेल्या रुग्णांना टाइप न करता संगणकीकृत मजकुराद्वारे संवाद साधण्यास मदत करणे.

बॅटरी चार्जिंग

न्यूरालिंकची चिप 0.9 इंच रुंद आणि 0.3 इंच उंच अशी आहे.

आणि ही तारांद्वारे मेंदूला जोडली गेली आहे प्रतिचार्ज 12 तासांची बॅटरी लाइफ प्रदान करते त्यानंतर वापरकर्त्याला पुन्हा वायरलेस चार्ज करणे आवश्यक असणार आहे.

न्युरालिंक टेक्नॉलॉजी चे उपयोग

न्यूरालिंकच्या उपकरणाचे ऍप्लिकेशन वैद्यकीय आणि उपचारात्मक प्रयोगांवर केंद्रीत केले गेले आहेत.

ब्रेन चिप चा उपयोग करून माकडांना वस्तूंपर्यंत पोहचवणे हा प्रयोग पूर्णपणे यशस्वी झाला.

तसेच paralysis झालेल्या लोकांवर हां प्रयोग करून संभाषणाची कमजोरी असलेल्या व्यक्तींसाठी व त्यांना संवाद साधण्यासाठी Neuralink हे महत्वाचे पाऊल ठरले आहे.

Neuralink चे महत्त्वाचे मुद्दे

न्यूरोलॉजिकल डिसऑर्डरवर उपचार-पार्किसन्स, अल्झायमर, मेमरी लॉस, नैराश्य यासारख्या रोगांवर उपचार करण्याची क्षमता या न्यूरालिंकच्या चीपमध्ये आहे.

संप्रेषण/संवाद – करण्यासाठी किंवा लॉकड् इन सिंड्रोम असलेल्या व्यक्तींना अधिक प्रभावीपणे संवाद साधण्यासाठी या उपकरणाचा वापर अधिक क्षमतेने केला जाऊ शकतो.

अर्धांगवायू किंवा पक्षाघात झालेल्या व्यक्तींना त्यांचे मोटर फंक्शन पुनर्संचयित करण्यासाठी Neuralink हे उपकरण अधिक महत्त्वाचे काम करते.

म्हणजे त्या व्यक्तींना आपली दैनंदिन कामे सुरळीतपणे करता येथील अशी योजना या चीपमध्ये आढळून येते.

मानवी संवर्धन- या डिवाइसचा वापर मानवी ज्ञान वाढवण्यासाठी व मानवाच्या शारीरिक क्षमता वाढवण्यासाठी केला जाऊ शकतो.

एफडीए मान्यता / Neuralink FDA Approval

FDA (Food and Drug Association) ने मे 2023 मध्ये मानवी चाचण्या सुरु करण्यासाठी न्यूरालिंकला मान्यता दिली.

कंपनीने ट्विटरवर दिलेल्या निवेदनात असे म्हटले आहे की;

“आम्ही हे सांगण्यास उत्सुक आहोत की आमचा पहिला मानव क्लिनिकल अभ्यास सुरु करण्यासाठी आम्हाला एफडीएची मंजूरी मिळाली आहे”.

आमच्यासाठी ही एक महत्त्वाची आणि पहिली पायरी असून भविष्यात आमच्या तंत्रज्ञानामुळे अनेक लोकांना मदत होईल.

आणि त्यासाठी लागणाऱ्या चाचण्यांसाठी अनुमती मिळेल अशी अपेक्षा आहे.

कंपनीच्या प्राण्यांच्या चाचण्यामध्ये, पाठीच्या कण्याला दुखापत झालेल्या माकडांमध्ये हालचाल आणि संवेदना पुनर्संचयित करण्यासाठी चिप सुरक्षित आणि प्रभावी असल्याचे दिसून आले.

माकडे रोबोटिक हात नियंत्रित करण्यासाठी याचा वापर करण्यास सक्षम होते आणि त्यांना स्पर्ष व वेदना यासारखा संवेदना देखील जाणवल्या.

भविष्यामध्ये मानवी चाचण्या सुरू होण्याची अपेक्षा आहे.

या चाचण्यांवर वैद्यकीय समुदायाकडून बारकाईने लक्ष ठेवले जाईल.

न्यूरोलॉजिस्टच्या प्रतिक्रिया

NEURALINK BRAIN CHIP / ब्रेन चिप वर न्यूरोलॉजिस्टने दिलेल्या महत्वाच्या प्रतिक्रिया:-

राल्फ ए डॉल्स – कॅलिफोर्निया इंस्टीट्यूट ऑफ टेक्नोलॉजी मधील मानसशास्त्र न्यूरोसायन्स आणि बायोलॉजीचे ब्रेन प्रोफेसर राल्फ अडॉल्फ यांच्या म्हणण्यानुसार, न्यूरालिंकची घोषणा ही “अत्यंत रोमांचक” आणि “एक मोठी तांत्रिक उपलब्धता” आहे. न्यूरालिंक प्राथमिक आणि प्रारंभिक आजारी असलेल्या लोकांसाठी अतिशय उपयुक्त आहे मात्र निरोगी व्यक्तींमध्ये आताच अशा प्रकारचे प्रयोग करणे अनैतिक असेल. सध्या मेंदू आणि जग यांच्यात संवाद साधण्यासाठी मानव त्याचे हात आणि तोंड वापरतो परंतु केवळ कल्पना करणे आणि त्याच्या परिणामकारक क्रियांबद्दल विचार करणे खूप कठीण आहे.

जॉन क्राकाउर – माइंड मेजचे मुख्य वैद्यकीय आणि वैज्ञानिक अधिकारी आणि जॉन हॉपकिन्स विद्यापीठातील न्युरोलॉजीचे प्राध्यापक म्हणतात, “मानवता हा ग्राहकस्तरीय लिंकपासून अजूनही खूप दूर आहे”. तसेच ब्रेन लिंकअपमुळे लोक उत्साहित आणि उतावळे होऊ शकतात.

केविन ट्रेसी – एक न्यूरो सर्जरी प्रोफेसर आणि फेनस्टाइन इंस्टीट्यूट फॉर मेडिकल रिसर्चचे अध्यक्ष केविन ट्रेसी असें सांगतात कीं सार्वजनिकदृष्ट्या सुचवलेल्या कोणत्याही रोगांवर 10 वर्षांहून लवकर उपाय दिसू शकतो याची ते कल्पना करू शकत नाहीत.

न्यूरालिंकचे तोटे / Disadvantages of Neuralink

न्यूरालिंकचे अनेक फायदे आपण पाहिले, भविष्यात ही चिप मानवी जीवनाचा स्तर उंचावण्यासाठी गरजेची असेल असे जरी असले तरी याचे तोटे काय आहेत? तेही आपण लक्षात घेतले पाहिजे,

मोठ्या प्रमाणात मेंदूची हानी आणि संसर्ग – न्यूरालिंक चिप ही शरीराचा मुख्य भाग असलेला आणि अतिशय संवेदनशील अशा मेंदूमध्ये बसवण्यात येणार आहे.

मात्र या चीपमुळे मोठ्याप्रमाणात मेंदूला हानी आणि संसर्ग होण्याची शक्यता आहे.

म्हणजे अगदी छोटेसे कारणसुद्धा मेंदूला कायमचे बरबाद करण्याचे कारण ठरू शकते.

भरमसाठ किंमत – न्यूरालिंक चीप ची किंमत अतिशय भरमसाठ व महागडी आहे.

Sकी जी फक्त श्रीमंत लोकांसाठी उपयोगी ठरू शकते, मध्यमवर्गीय किंवा गरीब लोकांना यासारखे उपचार परवडणारे नाहीत.

निष्कर्ष

न्यूरालिंकचे हे उपकरण एक अत्याधुनिक ब्रेन मशीन इंटरफेस असलेले तंत्रज्ञान आहे ज्या मध्ये विकलांग किंवा अर्धांगवायू झालेल्या व्यक्तींना त्यांचे स्वातंत्र्य परत मिळवून देण्यासाठी किंवा त्यांचे आयुष्यमान उंचावण्यासाठी मदत केली जाऊ शकते.

तंत्रज्ञान अधिक विकसित होत असताना भविष्यातील वैद्यकीय आणि उपचारात्मक अनुप्रयोगांसाठी कंपनी वचनबद्ध आहे.

मात्र, मानवी चाचण्यांतून पुढे जाण्यापूर्वी नैतिक परिणाम आणि सुरक्षितता यांचा विचार करणे अधिक गरजेचे ठरेल.

धन्यवाद, माय मराठी ब्लॉग

हे सुद्धा वाचा

Post Views: 613