oppenheimer कोण होता ? | j. robert oppenheimer

जे. रॉबर्ट ओपेनहाइमर (J. Robert Oppenheimer), ज्यांना सहसा “अणुबॉम्बचे जनक” म्हणून संबोधले जाते, ते एक प्रतिभाशाली भौतिकशास्त्रज्ञ होते आणि द्वितीय विश्वयुद्धात अणू बॉम्ब च्या विकासातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्व होते.

विज्ञानातील त्यांचे योगदान आणि मॅनहॅटन प्रकल्पातील त्यांच्या भूमिकेचा जगावर चांगला तसेच वाईट परिणाम झाला आहे.

Oppenheimer चा वारसा त्याच्या युद्धकाळातील कामगिरीपुरता मर्यादित नाही; त्याचा विस्तार शैक्षणिक क्षेत्रातील उल्लेखनीय कारकीर्द, शिक्षणाप्रती त्याची बांधिलकी आणि त्याच्या जटिल व्यक्तिमत्त्वापर्यंत आहे.

हा ब्लॉग J. Robert Oppenheimer यांचे जीवन, यश, विवाद आणि वारसा याविषयी माहिती देतो.

Oppenheimer चे प्रारंभिक जीवन आणि शिक्षण

ज्युलियस रॉबर्ट ओपेनहायमरचा जन्म 22 एप्रिल 1904 रोजी न्यूयॉर्क शहरात झाला.

एका श्रीमंत ज्यू कुटुंबात वाढलेल्या Oppenheimer ने शैक्षणिक व्यवसायांसाठी लवकर योग्यता दर्शविली.

त्यांनी एथिकल कल्चर स्कूल आणि नंतर प्रतिष्ठित हार्वर्ड विद्यापीठात शिक्षण घेतले, जिथे त्यांनी साहित्य, भाषा आणि तत्त्वज्ञान यासह विविध विषयांचा अभ्यास केला.

ओपेनहायमरची खरी आवड विज्ञानाच्या क्षेत्रात होती आणि त्याने अखेरीस भौतिकशास्त्रात पदवी घेतली.

आपले पदव्युत्तर शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, ओपेनहायमरने पुढील शिक्षणासाठी युरोपला प्रवास केला.

त्यांनी केंब्रिज विद्यापीठात प्रख्यात भौतिकशास्त्रज्ञ जे.जे. यांच्या मार्गदर्शनाखाली शिक्षण घेतले.

थॉमसन आणि जर्मनीतील गॉटिंगेन विद्यापीठात संशोधन केले, या अनुभवांनी त्याला सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रातील नवीनतम घडामोडींचा खुलासा केला आणि वैज्ञानिक संशोधनासाठी त्याची बांधिलकी दृढ केली.

वैज्ञानिक योगदान आणि Oppenheimer चे करिअर

युनायटेड स्टेट्सला परतल्यावर, ओपेनहाइमर 1929 मध्ये कॅलिफोर्निया इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (कॅलटेक) मध्ये फॅकल्टी सदस्य म्हणून सामील झाले.

तेथे त्यांनी सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रात, विशेषत: क्वांटम मेकॅनिक्स आणि क्वांटम फील्ड सिद्धांतामध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान दिले.

इलेक्ट्रॉन-पॉझिट्रॉन जोड्यांच्या सिद्धांतावरील त्यांच्या कार्यामुळे त्यांना आंतरराष्ट्रीय मान्यता मिळाली आणि वैज्ञानिक समुदायातील एक उगवता तारा म्हणून Oppenheimer ची ओळख झाली.

1930 च्या दशकात, ओपेनहाइमर तत्कालीन राजकीय आणि सामाजिक समस्यांमध्ये खोलवर गुंतले.

ते लेफ्ट विचारसरणीच्या राजकीय गटांमध्ये सामील झाले आणि त्यांनी सामाजिक न्यायासाठी वकिली केली, ज्याच्यामुळे त्यांच्या कारकिर्दीत विवादांचे आगमन झाले .

राजकारणामध्ये असूनही, ओपेनहाइमरने महत्त्वपूर्ण वैज्ञानिक शोध लावणे सुरूच ठेवले आणि 1930 च्या उत्तरार्धात, तो जगातील प्रमुख भौतिकशास्त्रज्ञांपैकी एक म्हणून ओळखला जाऊ लागला.

मॅनहॅटन प्रकल्प (The Manhattan Project)

जेव्हा दुसरे महायुद्ध सुरू झाले तेव्हा ओपेनहायमरचे भौतिकशास्त्रातील ज्ञान आणि कौशल्याने युनायटेड स्टेट्स सरकारचे लक्ष वेधले.

1942 मध्ये, मॅनहॅटन प्रकल्पाचे वैज्ञानिक संचालक म्हणून त्यांची नियुक्ती करण्यात आली, जो अणुबॉम्ब विकसित करण्याचा एक अत्यंत गुप्त उपक्रम होता.

ओपेनहायमरच्या नेतृत्वाखाली, शास्त्रज्ञ, अभियंते आणि संशोधकांच्या संघाने अणुविखंडन (न्यूक्लियर फिशन) शक्तीचा उपयोग करण्यासाठी अथक परिश्रम केले.

1945 मध्ये अणुबॉम्बचा यशस्वी विकास हा मानवी इतिहासातील एक महत्त्वपूर्ण वळण ठरला.

हिरोशिमा आणि नागासाकीच्या बॉम्बहल्ल्यांनी दुसरे महायुद्ध संपुष्टात आणले परंतु अशा विनाशकारी शस्त्रांच्या वापराबाबत गहन नैतिक प्रश्नही निर्माण झाले.

विवाद आणि युद्धानंतरचा काळ

युद्धानंतर, ओपेनहाइमरला मॅनहॅटन प्रकल्पातील त्याच्या भूमिकेबद्दल प्रशंसा आणि टीका दोन्हीचा सामना करावा लागला.

मित्र राष्ट्रांच्या विजयात केलेल्या योगदानाबद्दल तो नायक म्हणून साजरा केला गेला, तरीही काहींनी त्याला अणुबॉम्बमुळे झालेल्या विनाशासाठी नैतिकदृष्ट्या जबाबदार मानले.

1940 च्या उत्तरार्धात, शीतयुद्धाच्या सुरुवातीच्या काळात, ओपेनहाइमरच्या भूतकाळातील राजकीय संबंधांची छाननी झाली.

कम्युनिस्ट सहानुभूती असल्याच्या आरोपाखाली, ओपेनहाइमरला 1954 मध्ये सुरक्षा मंजुरीच्या सुनावणीला सामोरे जावे लागले.

सुनावणी अत्यंत वादग्रस्त आणि त्यावेळच्या कम्युनिस्ट विरोधी उन्मादामुळे खूप प्रभावित होती.

वैज्ञानिक समुदायाकडून मोठ्या प्रमाणावर पाठिंबा मिळूनही, ओपेनहाइमरची सुरक्षा मंजुरी रद्द करण्यात आली, ज्यामुळे सरकारी प्रकल्पांमध्ये त्याचा सहभाग प्रभावीपणे संपुष्टात आला.

शैक्षणिक प्रयत्न आणि Oppenheimer चा वारसा

जो मॅककार्थी यांच्या कारकिर्दीत त्याला अनेक अडचणी आल्या तरीही, ओपेनहायमरने विज्ञान आणि शैक्षणिक क्षेत्रातील आपली आवड जोपासली.

ते कॅलिफोर्निया इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीमध्ये आपल्या शिक्षकाच्या पदावर परत आले आणि नंतर प्रिन्स्टन, न्यू जर्सी येथील इन्स्टिट्यूट फॉर अॅडव्हान्स्ड स्टडीचे संचालक झाले.

इन्स्टिट्यूट फॉर अॅडव्हान्स्ड स्टडीमध्ये Oppenheimer चे नेतृत्व तरुण वैज्ञानिक प्रतिभेचे पालनपोषण आणि बौद्धिकदृष्ट्या उत्तेजक वातावरण निर्माण करण्याच्या त्यांच्या वचनबद्धतेने चिन्हांकित होते.

रिचर्ड फेनमन आणि फ्रीमन डायसन यांच्यासह त्या काळातील अनेक प्रमुख भौतिकशास्त्रज्ञांच्या कारकिर्दीला आकार देण्यात त्यांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.

त्याच्या मृत्यूनंतरच्या दशकांमध्ये, ओपेनहायमरचा वारसा सतत चर्चेचा विषय बनला आहे.

काहीजण त्याला एक नायक मानतात ज्याने विज्ञानात अमूल्य योगदान दिले आणि युद्धाच्या प्रयत्नात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली, तर काही लोक त्याच्या अणू बॉम्ब च्या विकासातील सहभागावर आणि त्याच्या आपत्तीजनक परिणामांवर टीका करतात.

Oppenheimer film (ओपेनहायमर चित्रपट)

Oppenheimer हा ख्रिस्तोफर नोलन यांनी लिहिलेला आणि दिग्दर्शित केलेला 2023 चा थ्रिलर चित्रपट आहे.

काई बर्ड आणि मार्टिन जे. शेर्विनच्या 2005 च्या अमेरिकन बायोग्राफी वर आधारित, हा चित्रपट जे. रॉबर्ट ओपेनहायमरच्या जीवनावर आधारित आहे, जो एक सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रज्ञ आहे ज्याने मॅनहॅटन प्रकल्पाचा एक भाग म्हणून प्रथम आण्विक शस्त्रे विकसित करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली होती, ज्यामुळे अणुयुगाची सुरुवात झाली.

सिलियन मर्फी मुख्य भूमिकेत आहेत, ओपेनहाइमरच्या पत्नीच्या भूमिकेत एमिली ब्लंट, कॅथरीन “किट्टी” ओपेनहाइमर, मॅट डॅमन जनरल लेस्ली ग्रोव्ह्स, ओपेनहाइमरचे लष्करी हँडलर आणि रॉबर्ट डाउनी ज्युनियर लुई स्ट्रॉस, युनायटेड स्टेट्स अणु आयोगाचे वरिष्ठ सदस्य आहेत .

सहाय्यक कलाकारांच्या इतर सदस्यांमध्ये फ्लोरेन्स पग, जोश हार्टनेट, केसी ऍफ्लेक, रामी मालेक आणि केनेथ ब्रानाघ यांचा समावेश आहे.

Oppenheimer Project कसा सुरू झाला

युनिव्हर्सल पिक्चर्सने नोलनच्या पटकथेसाठी बोली जिंकल्यानंतर सप्टेंबर 2021 मध्ये या प्रकल्पाची घोषणा करण्यात आली.

नोव्हेंबर 2021 ते एप्रिल 2022 दरम्यान मुख्य कलाकार व इतर कलाकारांसह मर्फीने ऑक्टोबरमध्ये ओपेनहाइमरच्या भूमिकेसाठी साइन इन केले.

जानेवारी 2022 पर्यंत प्री-प्रॉडक्शन सुरू होते, फेब्रुवारी ते मे दरम्यान चित्रीकरण झाले.

ओपेनहाइमर हे IMAX 65 mm आणि 65 mm मोठ्या स्वरूपातील चित्रपटाच्या संयोजनात चित्रित करण्यात आले होते – ज्यात, प्रथमच, IMAX black-and-white analog photography विभागांचा समावेश आहे.

11 जुलै 2023 रोजी पॅरिसमधील ले ग्रँड रेक्स येथे ओपेनहाइमरचा प्रीमियर झाला आणि युनिव्हर्सल पिक्चर्सद्वारे 21 जुलै 2023 रोजी युनायटेड किंगडम आणि युनायटेड स्टेट्समध्ये तसेच भारताच्या ही थिएटरमध्ये रिलीज झाला.

निष्कर्ष

जे. रॉबर्ट ओपेनहाइमर एक जटिल आणि बहुआयामी व्यक्तिमत्व होते, ज्यांचे जीवन आणि कार्य आजही आकर्षण आणि वादविवादाचा विषय आहे.

अणुबॉम्बचे शिल्पकार या नात्याने, मानवी इतिहासाच्या वाटचालीत बदल घडवून आणण्यात, संघर्षाच्या काळात विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाच्या वापराबाबत गहन नैतिक प्रश्न निर्माण करण्यात त्यांनी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.

oppenheimer chyya युद्धकाळातील कामगिरीच्या पलीकडे, ओपेनहायमरची शिक्षणाप्रती असलेली बांधिलकी, सैद्धांतिक भौतिकशास्त्रातील त्यांचे योगदान आणि शास्त्रज्ञांच्या पुढच्या पिढीचे पालनपोषण करण्याचे त्यांचे समर्पण तितकेच उल्लेखनीय आहे.

जरी त्यांना विवाद आणि आव्हानांचा सामना करावा लागला, तरीही त्यांचा चिरस्थायी वारसा केवळ अण्वस्त्रांच्या विकासातच नाही तर वैज्ञानिक समुदायावर त्याचा प्रभाव आणि मानवतेच्या भल्यासाठी ज्ञानाचा पाठपुरावा यात देखील आहे.

हे सुद्धा वाचा

• Uniform civil code | यूनिफॉर्म सिविल कोड
• Trademark Registration in India | ट्रेडमार्क रजिस्ट्रेशन प्रोसेस
• Food license documents in Marathi | फूड license कसे घ्यावे?
• Top 10 Marathi Blogging Tips | मराठी ब्लॉगिंग टिप्स
• Marathi blog कसा लिहावा | How to write Marathi blog
• Blog in Marathi म्हणजे काय? How to write a blog in Marathi
• How to apply passport online? पासपोर्ट साठी कसे अप्लाय करावे?
• Fastag म्हणजे काय ? fastag information in Marathi.

आशा करतो की Oppenheimer हा ब्लॉग तुम्हाला नक्की आवडला असेल, तुम्हाला काही शंका असल्यास आम्हाला कॉनटॅक्ट करा व आमच्या ब्लॉग ला subscribe करायला विसरू नका.